Quá trình sụp đổ của Liên Xô thành các quốc gia độc lập bắt đầu ngay từ năm 1985. Sau nhiều năm xây dựng quân đội Liên Xô và các chi phí phát triển trong nước, phát triển kinh tế của Liên Xô chậm lại và ở mức thấp. Những nỗ lực cải cách không thành công, một nền kinh tế trì trệ, và cuộc chiến tranh tại Afghanistan đã dẫn tới sự bất mãn, đặc biệt[cần dẫn nguồn] tại các nước cộng hoà vùng Baltic và Đông Âu. Sự tụt giảm của giá dầu năm 1985 và 1986, và sự thiếu hụt dữ trữ ngoại tệ những năm sau đó để mua ngũ cốc đã ảnh hưởng rất lớn tới những hành động của ban lãnh đạo Liên Xô.[1]Những cải cách chính trị và xã hội do nhà lãnh đạo cuối cùng của Liên Xô, Mikhail Gorbachev, đã được tiến hành một cách nóng vội. Cuộc cải cách không giải quyết được những vấn đề của Liên Xô, ngược lại nó đã vượt quá tầm kiểm soát và tạo ra một không khí chỉ trích chính trị công khai với chính phủ ở Moskva. Nhiều nước cộng hoà thuộc Liên Xô bắt đầu phản đối sự kiểm soát từ trung ương, cuộc cải tổ của Mikhail Gorbachev cũng dẫn tới sự suy yếu của chính phủ trung ương. Liên Xô cuối cùng sụp đổ năm 1991 khi Boris Yeltsin lên nắm quyền lực sau một cuộc đảo chính bất thành với mục tiêu hạ bệ Gorbachev và cuộc cải tổ của ông.